รู้ไหมว่าม้ามของคุณทำหน้าที่อะไร ?
1 .เริ่มจากตำแหน่ง ม้ามจะอยู่ประมาณด้านซ้ายบนของช่องท้องคุณ มีรูปร่างและขนาดเล็กกว่ากำปั้นเล็กน้อย ภาษาอังกฤษมีชื่อเรียกว่า spleen
………………………………………………………………..
2. หน้าที่หลักของม้ามจะมีอยู่สองอย่างใหญ่ๆ
– หน้าที่แรกจะเกี่ยวกับเม็ดเลือดขาว
– หน้าที่สอง จะเกี่ยวกับเม็ดเลือดแดง
………………………………………………………………..
3. หน้าที่ซึ่งเกี่ยวข้องกับเม็ดเลือดขาว�โดยทั่วไปเรานิยมเปรียบเทียบเม็ดเลือดขาวว่าเป็นเหมือนกับทหารที่คอยลาดตระเวณไปตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ดังนั้นก็อาจจะเปรียเทียบว่าม้ามเป็นเหมือนกับค่ายทหารใหญ่แห่งหนึ่ง คล้ายๆกับต่อมน้ำเหลืองอื่นๆที่เล็กกว่าและกระจายอยู่ทั่วร่างกาย
ถ้ามีเชื้อโรคหลงเข้ามาอยู่ในเลือด เมื่อเลือดไหลเวียนผ่านม้ามก็จะถูกเม็ดเลือดขาวในม้ามจัดการ ดังนั้นม้ามจึงถือได้ว่าเป็นอวัยวะหนึ่งที่อยู่ในระบบภูมิคุ้มกัน
………………………………………………………………..
4 . หน้าที่ซึ่งเกี่ยวข้องกับเม็ดเลือดแดง
ม้ามจะทำหน้าที่เหมือนเป็นโรงงานกรองเม็ดเลือดแดง เมื่อเลือดไหลผ่าน ม้ามจะคอยมองหาว่ามีเม็ดเลือดแดงที่มีหน้าตาผิดปกติอยู่หรือไม่ ถ้ามีม้ามจะกักเอาไว้ แล้วนำไปทำลาย
.
ในคนทั่วไปเม็ดเลือดแดงที่มีหน้าตาผิดปกติเหล่านี้มักจะเป็นเม็ดเลือดแดงที่แก่แล้ว (เม็ดเลือดแดงมีอายุประมาณ 120 วัน) ทำให้ความนุ่มหรือความยืดหยุ่นของผนังเซลล์เม็ดเลือดแดงเปลี่ยนไป ไหลผ่านม้ามได้ยาก ม้ามก็จะจับเม็ดเลือดแดงที่ใกล้หมดอายุนี้ไปทำลาย แล้วนำชิ้นส่วนที่สำคัญกลับไปรีไซเคิลเพื่อสร้างเม็ดเลือดแดงใหม่
.
ในแง่นี้ม้ามจึงทำหน้าที่เหมือนเป็นโรงงานที่กรอง ทำลายและรีไซเคิล เม็ดเลือดแดง ทำให้เม็ดเลือดที่ไหลเวียนในระบบเป็นเม็ดเลือดแดงที่มีประสิทธิภาพสูงสุด
………………………………………………………………..
5. หน้าที่เสริมอีกอย่างของม้าม คือ เป็นเหมือนโกดังสำรองเม็ดเลือดแดง หมายความว่า เส้นเลือดที่อยู่ในม้ามสามารถขยายตัวเพื่อสะสมเม็ดเลือดแดงสำรองไว้ได้ กรณีที่จำเป็น เช่น เราได้รับอุบัติเหตุเสียงเลือดไปมาก เส้นเลือดแดงในม้ามจะสามารถบีบตัวแล้วปล่อยเม็ดเลือดแดงที่สำรองออกมาใช้ได้
.
ในมนุษย์ทั่วไปหน้าที่นี้ของม้ามจะไม่ค่อยมีความสำคัญมากนัก แต่จะเห็นประโยชน์ได้ชัดในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ต้องดำน้ำนานๆ อย่าง นาก แมวน้ำ สิงโตทะเล เพราะหนึ่งในปัจจัยที่สัตว์เหล่านี้สามารถดำน้ำได้นาน คือม้ามที่สามารถจะบีบเลืองสำรองออกมาใช้ช่วงที่สัตว์เหล่านี้ต้องกลั้นหายใจระหว่างดำน้ำ��สำหรับมนุษย์ที่มีวัฒนธรรมดำน้ำหาของใต้ทะเลมาเป็นพันๆปี ก็พบว่าคนเหล่านี้มีม้ามที่ใหญ่กว่าคนทั่วไปเล็กน้อย และอาจจะเป็นคำอธิบายว่าทำไมคนเหล่านี้จึงสามารถกลั้นหายใจระหว่างดำน้ำหาของใต้ทะเลได้นานกว่าคนทั่วไป
………………………………………………………………..
ถ้าหากใครสนใจ สามารถไปฟัง podcast ฉบับเต็ม
ได้ที่ลิงก์ที่แนบไว้ด้านล่างนี้ได้เลยครับ
Youtube : https://youtu.be/VzZWb05FUoo Apple Podcast : http://apple.co/39UKroJ Spotify : http://spoti.fi/2Ms1dCF Soundcloud : http://bit.ly/3v1bZ40 Blockdit : https://bit.ly/3c4xkkp
………………………………………………………………..
ถ้าสนใจอ่านหนังสือวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับร่างกายที่ผมเขียน สามารถเข้าไปเลือกดูที่ Chatchapol Book ใน shopee และ Line Myshop
Shopee : https://bit.ly/2EnsQbQ Line Myshop : https://bit.ly/2UX8w5F